makulektura.pl

Makulektura nr 7

Czy Polak może sprawić, że królowa angielska się zarumieni?

Janusz Meissner. Opowieść o korsarzu Janie Martenie.

ilustracja: Antoni Uniechowski

 

Niedawno w moje ręce wpadła niezwykła książka, opowiadająca o tym, jak pewien Polak stanął przed obliczem angielskiej królowej i wyniknęła z tego bardzo ambarasująca historia, by nie rzec skandal…

Gdy przeglądałem to dość niezwykłe wydawnictwo, oczami wyobraźni przeniosłem się w całkiem inną czasoprzestrzeń – bo nagle zacząłem sobie przypominać historię, która kiedyś bardzo zapadła mi w pamięć. Przypomniałem sobie, że czytałem kiedyś opowieść, o tym jak pewien dzielny Polak zapuszczał żurawia wprost w biust królowej Elżbiety!

No ale, żeby dotrzeć w to niezwykłe miejsce, czas i okoliczności musimy nieco nagiąć naszą czasoprzestrzeń.

***

Dawno, dawno temu w małym miasteczku na Mazurach była szkoła zbudowana z czerwonej cegły, w tej szkole była biblioteka, a w bibliotece Straszna Pani Bibliotekarka.

Była wysoka, lekko zasuszona i spoglądała na nas sponad zsuniętych na nos okularów. Siedziała za wielkim biurkiem, na którym poustawiane grzbietami do góry stały trzy długie rzędy książek. Z tego zbioru wybierało się książki do wypożyczenia. Zapytacie dlaczego starsza bibliotekarka była straszna? Otóż dlatego, że zanim doszło do wypożyczenia nowych książek, ona pytała nas o fabułę tych, które wzięliśmy do domu poprzednio. Jak ktoś nie odpowiedział, to żarł taką porcję wstydu, że nie pojawiał się tak długo, póki tej książki nie przeczytał.

Powiem szczerze i nieskromnie, że ja problemów z tym nie miałem, ale stojąc w kolejce niejednokrotnie musiałem „spoilerować” (choć nawet nie wiedziałem, że to co robię tak się nazywa) książki trzymane w trzęsących się rękach moich kumpli. Miałem przez to, przez pewien czas niezłe chody u największych klasowych zabijaków.

Ale to się skończyło. Nie wiem, czy była to forma wyróżnienia, czy Pani Bibliotekarka stwierdziła, że mały okularnik zaburza kolejkowymi opowieściami poprawność działania bibliotecznego systemu… w każdym razie pewnego pięknego dnia „S.P.B.” stwierdziła, że już nie muszę stać w kolejce do biurka, tylko mogę wchodzić między półki i wybierać książki sam. Sam z całej zawartości biblioteki! Pokazała mi jak się w księgozbiorze poruszać, jak szukać by odnaleźć i szlus.

Jedną z pierwszych książek, które odnalazłem samodzielnie była „Opowieść o korsarzu Janie Martenie” Janusza Meissnera. I ona w jakiś pokrętny sposób zapadła mi w pamięć.

Dlaczego ja o niej wspominam?

Ano dlatego, że wiedziony obrazami zapamiętanymi w przeszłości, twierdziłem, że w tej książce jest fragment, w którym polski korsarz Jan Marten zagląda w dekolt królowej Elżbiecie i ona się od tego spojrzenia rumieni…

Żona słysząc te moje głośno artykułowane wspominki energicznie zaprotestowała. Stwierdziła, że mi się chyba roją jakieś chore widy, bo królowa Elżbieta jest w filmach i na portretach zapięta pod samą szyję i na tej szyi ma kryzę wielką jak dziesięć naszych największych patelni, czyli taką, że nawet najobfitszy biust byłoby spod niej trudno wypatrzeć.

Trochę się zmartwiłem diagnozą, że pamięć mi już szwankuje. Ciężko westchnąłem, ale że nie dawało mi to spokoju, poleciałem przed komputer i za całkiem znośną cenę kupiłem sobie opowieść o tym Janie Martenie, czyli takim polskim korsarzu, który był przystojny, nieustraszony i tak przedsiębiorczy, że mając wsparcie angielskiej królowej, łupił i topił okręty złych Hiszpanów.

Dwa dni później książka znalazła się w moich rękach.

Hahahahahaha! Jest znalazłem! Jest i opis i obrazek taki jak zapamiętałem. Wszystko jak przed laty. Prawie wszystko. Najpierw odnalazłem ilustrację Antoniego Uniechowskiego, a tuż obok niej takie fragmenty powieści dotyczące spotkania naszego rodaka Jana i nie naszej królowej:

„…W oczach monarchini nie było gniewu, tylko zaciekawienie, a może nawet błysk lubieżnego uśmiechu. Przystojny rosły, trochę bezczelny śmiałek podobał jej się nadzwyczajnie. Patrzyła na niego z upodobaniem, a lekki dreszczyk erotycznego podniecenia łaskotał jej plecy(…). Ujęła Martena pod ramię i zeszła wraz z nim na główny pokład (…). Wówczas zauważył, że jej szaty jakkolwiek obficie udrapowane, pozostawiały bardzo wiele – zbyt wiele! – miejsc obnażonych, i to niezwykle głęboko. Pod rozciętą z przodu wierzchnią suknią z czarnej tafty naszywanej złotymi taśmami i frędzlami miała drugą ze srebrzystego adamaszku, rozciętą również od góry aż do pasa, a pod nią tylko cienką białą koszulę, także rozciętą i nie osłaniającą piersi. Koronkowa kryza wszyta w obręb koszuli otaczała jej szyję tylko z tyłu i po bokach, sięgając poza ramiona i stercząc wysoko za głową, lecz bynajmniej nie zakrywając dekoltu. Przeciwnie: każde tchnienie wiatru odchylało sztywne, rurkowane koronki wraz z wyciętymi brzegami stanika i wówczas Martenowi wydawało się, że widzi o wiele za dużo. Odwracał oczy, choć widok nie był przykry, bo biała płeć Elżbiety i jej ciało zachowały zgoła młodzieńczą świeżość i jędrność. Ona zaś zauważyła jego zmieszanie i z całą świadomością wystawiała na pokaz swe wdzięki, odczuwając przy tym rozkoszny niepokój(…)”.

Teraz już chyba wiecie, że opis arcydzieła XVI-wiecznego przemysłu tekstylnego mógł wryć się uczniowi podstawówki bardzo głęboko w pamięć…

W tej książce jest jeszcze taki ciekawy fragment dotyczący królowej Elżbiety, który musimy przytoczyć prawie w całości, ponieważ będziemy z nim konfrontować rzeczywistość kolejnego makulekturowego wpisu:

„W gospodach i szynkach (…) wytworni panowie o utrefnionych długich włosach, z kolczykami w uszach, opowiadali sobie głośno skandaliczne plotki o jej kochankach, wyrażali podziw dla jej odwagi i zręczności na polowaniach, rozprawiali o przemówieniach skierowanych do ambasadorów i do parlamentu; w jej imieniu pod pręgierzem obcinano uszy tym, co dopuścili się wykroczeń przeciwko majestatowi lub których podejrzewano o sympatie dla wrogów monarchini, a działo się to wśród potoku nauk moralnych sędziów i śmiechu gawiedzi. Modlono się za nią w kościołach i przeklinano jej skąpstwo(…). Dookoła tej szorstkiej zawadiackiej kobiety o męskim umyśle i wielkim talencie dyplomatycznym powstawała legenda podbijająca serca prostych ludzi. Wybaczano jej miłostki i namiętności, sławiono jej wykształcenie, odwagę i spryt handlowy; składano jej hołdy, z których żadnego nie uważała za przesadny, a szczęśliwy los i powodzenie towarzyszyły jej stale (…)”.

 

Nie wiem, co mam uczynić z tym kawałkiem budowania pięknej wyspiarskiej legendy. Może  wzorem bardzo dobrej szkoły reprezentowanej przez Panterę przepuścić biografię pana Janusza Maissnera przez wikiwykrywacz życiorysowych białych plam…

Domyślacie się, że to w sumie niepotrzebne, bo efekt jest dokładnie odwrotny od efektów wizualnych prezentowanych przez dekolt Elżbiety. Więcej zakrytego niż odkrytego…

Ciekawych informacji trochę jest, ale o okiennej rodzinnej tragedii w ewangelickiej rodzinie i o byciu posłem w PRL-owskim Sejmie nie ma na ten przykład nic.

Ja tu się nie chcę znęcać nad życiorysem J.Meissnera, ani zachwalać przygód Jana Martena, bo obiecałem sobie, że tą książkę wyłowioną z przeszłości zabiorę na wakacje i może wtedy napiszę o niej coś jeszcze. W związku z tym, makulekturowa aukcja dotycząca tego konkretnego tytułu się nie odbędzie.

Na razie powiem tyko tyle, że jest to kawał świetnej propagandy. I tu powinniśmy być wdzięczni naszej „Wiki”, że akurat o byciu propagandystą trochę informacji w biografii J.M. znajdziemy i niemniej wdzięczni, że dzisiejsza propaganda, do tej sprzed wielu, wielu lat zupełnie, ale to zupełnie się nie umywa…

Jest jednak jedna rzecz, która nie zgodziła się z tym co zapamiętałem przed lat. Ten bezczelny i śmiały Polak ani odrobinę nie był w stanie zarumienić angielskiej królowej! Wiaterek odsłaniał i zakrywał większe i mniejsze jędrne co nieco, a Elżbieta nic - tylko odczuwała ten swój „rozkoszny niepokój”.

Pamiętajcie jednak, że wszystko, o czym ja tu dzisiaj piszę to literacka fikcja spisywana przez nielichego propagandystę!

Podejrzewam, że nadal nie do końca wiecie, po co ja o tym wszystkim tu pieczołowicie skrobię, ale proszę o trochę cierpliwości. To się wyjaśni w kolejnym wpisie.

Nie powiem tu o nim zbyt wiele, ale możecie być pewni, że nie będzie to literacka fikcja, to będzie opis jak najbardziej realnych wydarzeń.

I jedno jest pewne - Polak był w stanie sprawić dużo, dużo więcej niż tylko zarumienić angielską królową…

---

tagi: elżbieta i janusz maissner  janusz meissner elżbieta i 

	betacool
	4 lipca 2017 14:34

31     2056    3 zaloguj sie by polubić