makulektura z 1 marca 2021

Pamiętnik Eucharystyczny. Sprawozdanie z obrad Sekcyi Polskiej XXIII-go Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego w Wiedniu od 12 do 15 września 1912 r. z wieloma rycinami zebrał i wydał x. Józef Kłos, Poznań 1913, s. 334

 

Jak widzicie po raz kolejny sięgam po starą ponad stuletnią i tym razem wyjątkowo pieczołowicie wydaną książkę. Pieczołowicie bowiem nakład został przygotowany w nowojorskiej drukarni. A o jego kunszcie świadczą liczne i wysokiej jakości fotografie i wiele wyszukanych graficznych ornamentów. Ot choćby takich:

Książka dotyczy spraw pozornie bardzo od współczesności odległych i średnio z naszą pandemiczną nieoczywistą rzeczywistością korespondujących.

Zanim przejdziemy do stronic i rycin z tej starej książki, zaproponuję Wam podróż po cyfrowej księdze opatentowanych wynalazków. W niej także jest pełno obrazków, a wiele z nich pochodzi jeszcze z końca XIX wieku. Sam jednak spis sięga także naszej chorej współczesności i opisuje również patenty najnowsze. Wydaje mi się, że owe rysunki (głównie techniczne), tym się różnią od często tu ostatnio wspominanych szkiców Leonarda da Vinci, że większośc z nich szybko wdrożono w życie.

Nawigacja po tym portalu ze spisem patentów jest intuicyjna. Opcji szukania i filtrowania jest sporo, więc buszować na tym polu można długo i namiętnie, stosując wyszukiwanie poprzez daty, nazwy wynalazków, czy nazwisk osób zgłaszających patenty. Niektóre frazy z racji swej wieloznaczności są mało użyteczne, bowiem wstukując, dajmy na to, słowo „gates”, wyskoczą wam wynalazki nie tylko związane z takim nazwiskiem, ale wszelkie elementy techniczne łączące się z bramami, wrotami i tego typu rzeczami. Nieco klarowniej robi się, gdy użyjemy frazy wybitnie specyficznej. Ot choćby takiej jak "Rothschild".

Ilość wyników wyszukiwania dla tego właśnie hasła jest dość duża, bo sięga prawie 3 500. Gdy posortujemy je od najstarszych, to okaże się, że pierwsze, pochodzące z lat dziewięćdziesiątych XIX wieku i opatrzone dokładnymi rysunkami, patenty dotyczą rzeczy prostych i użytecznych, a to jakichś usprawnień powozów, a to trzonków do pędzli i młotków.

Około 1900 roku pojawią się patenty wyglądające nieco złowrogo. Odnajdziemy tu bowiem jakieś modyfikacje dotyczące karabinów maszynowych:

(Źródło tego i dwóch kolejnych rysunków: https://worldwide.espacenet.com/patent/)

 

a trochę dalej także opasek uciskowych, czy skrzyń do amunicji:

Tuż przed wybuchem I Wojny Światowej pojawiły się np. patenty na szybkie rozpinanie i zapinanie spodni..., a już w trakcie trwania tego konfliktu - na wzory opakowań konserwujących napoje i żywność.

Cóż można rzec? - ludzie wymyślają różne rzeczy, na których można zarabiać. Potem trzeba tylko obmyślać scenariusze przynoszące zysk. Nie wiem, czy istnieje książka konfrontująca najnowszą historię powszechną z chronologią patentów, ale wiem, że byłaby to pozycja nadzwyczaj zajmująca. Niezwykli beneficjenci, zastanawiające korelacje czasowe, narodziny fortun i jednoczesne zgony królestw i cesarstw. A do tego wszystkiego te pieczołowicie wykonane rysunki techniczne…

Spoglądając na ostatnie - współczesne wpisy do owej księgi wynalazków, możemy stwierdzić, że detali dotyczących prowadzenia wojen jest dużo, dużo mniej. Dyscyplinami przeważajacymi wśród najnowszych patentów wyszukanych na frazę "Rothschild" wydają się być medycyna, genetyka i biotechnologie. Pojawia się dużo opisów i rysunków związanych z leczeniem nowotworów, genetycznych wektorów, czy różnych wirusowych nowinek z cyfrowymi aplikacjami do ich namierzania włącznie.

Uderza także to, że o ile techniczne rysunki sprzed stu lat, dawały jakie takie pojęcie, o co w danym wynalazku chodzi, o tyle oglądanie tych dzisiejszych, jest niczym zetknięcie się z nieodgadnioną dla większości ludzi alchemią, której przeznaczeń nie jesteśmy w stanie ogarnąć i odgadnąć. O proszę, oto przykład jak to wygląda obecnie:

Od oglądania choćby takich rysunków można się więc rozchorować, a poczucie bezradności wobec ich rozszyfrowania może wywołać niechęć do czynienia czegokolwiek. Człowiek czuje się niczym uzależniona od dobrej woli właścicieli patentów drobina, która z racji braku specjalistycznej wiedzy pozostaje jedynie wiara.

Owa wiara, niczym moneta ma dwie strony. Pierwsza to przekonanie, że istnieje dobro, a ludzie stojący na straży wiedzy ku temu dobru nas prowadzą. Przyznacie, że w związku z istnieniem rysunków dotyczących udoskonaleń konstrukcji CKM-u i modyfikacji amunicyjnych skrzynek, ta nasza ufność w szerzenie samego dobra jest mocno nadwątlona. Ta druga strona owej „monety zawierzenia” dla wielu będzie nie do przyjęcia w związku z jej nienaukową naturą nie wspartą, ani technicznym rysunkami, ani żadnymi patentami.

***

Tej drugiej strony „monety zawierzenia” dotyczy wspomniana we wstępie książka. Mowa w niej o wydarzeniu z końca 1912 roku. Był nim Kongres Eucharystyczny we Wiedniu. Pierwsze takie zgromadzenie odbyło się w roku 1881 za pontyfikatu Leona XIII. Moglibyśmy rzec, że „patent”, z którego zamierzał korzystać ten papież nie był w Kościele niczym nowym. Zasadzał się na wierze w fizyczną obecność Chrystusa w Eucharystii i na przekonaniu, że trzeba ten szczególny fakt celebrować, a przy okazji czynić go powszechnym. Jednocześnie należało sprawić, by  pojmowanie tego cudu stawało się coraz głębszym i to na poziomie jednostki, jak i każdej mniejszej lub większej zbiorowości.

Warto uświadomić sobie, że lista patentów „ideologicznych”, z którymi miała się mierzyć idea kongresów eucharystycznych była długa. Kolejne encykliki tegoż Leona XIII wytyczały listę modernistycznych wynalazków, którym należało stawić czoła. Jedne z pierwszych encyklik dotyczyły źródeł zła w społeczeństwie, błędów socjalistów, komunistów i nihilistów. Kilka późniejszych traktowało o masonerii. Najwięcej z nich dotyczyło sytuacji kościoła i instytucji z nim związanych w poszczególnych krajach. Encyklika „Caritatis” z 1894 roku traktowała o wspólnocie katolickiej Kościoła w Polsce.

Zawierała ona wskazówki przeznaczone dla każdego z trzech obszarów pozostającej pod zaborami Polski. Można powiedzieć, że mówiła, by oddać to co cesarskie - cesarzom. Wzywała do uszanowania zawartych z władzami zaborców uzgodnień, dających polskiemu Kościołowi nieco swobodniejszy oddech. Encyklika przypominała również o trwaniu przy Duchu w głoszeniu wiary, by nigdy nie osłabł i rozpalał na nowo. Papież przypominał biskupom o bezgranicznym zaufaniu Bogu i zdaniu się na Jego pomoc.

Zastanawiam się, jak owe wezwania kierowane do polskich biskupów odebraliby nasi piewcy niepodległości albo narodowcy. A jak potraktowaliby kilkaset osób, które uznały, że w 1912 roku warto odwiedzić Wiedeń, by uczestniczyć w Kongresie i przy okazji nie widziały niczego niestosownego w tym, by uczestniczyć w przyjęciu u cesarza? Czy to byli ugodowcy, a może kolaboranci? W „Pamiętniku Eucharystycznym” z 1913 roku wiele razy pojawia się słowo „naród”, ale już nie słowo „niepodległość”. Okazuje się, że dla kilkuset uczestników z ziem trzech zaborów, dla duchowieństwa, ziemiaństwa, pedagogów, słowem dla przedstawicieli elit, to nie brak niepodległości był najbardziej doskwierającą kwestią. Cóż ich niepokoiło najbardziej? Czy słyszeli już tykanie nakręcanej bomby, o której pisał Szymon? A może czuli niepokój, biorąc do ręki gazety, które donosiły o zapakowanych w kufry trupach? Przekonajmy się odczytując fragmenty referatu wygłoszonego przez dyrektora gimnazjum w Nowym Targu – Kazimierza Krotoskiego (pisownia uwspółcześniona):

„Nauka szkolna niekiedy sprzeczne z wiarą wygłasza poglądy, jeden nauczyciel rzuci słówko o wieczności materii, drugi o ewolucji w duchu Haeckla, trzeci wygłasza antykatolickie poglądy w dziedzinie historii. Jest w podręczniku historycznym na niższe gimnazjum ustęp o św. Stanisławie, biskupie-męczenniku. Jakiś nauczyciel kazał ten ustęp skreślić jako niezgodny z prawdą i nauczyciel ma powagę rzekomo najznakomitszego badacza, co więcej powagę polskiej Akademii Umiejętności za sobą. Wszak najwyższa nasza instytucja naukowa odznaczyła uznaniem najwyższym badania powierzchowne, odsądzające rzeczonego Patrona Polski od czci i wiary, odsądzające w poczet błogosławionych zaliczonego kronikarza, Mistrza Wincentego, od rozumu i uczciwości”. (s.226)

„Partia socjalistyczna i żywioły wolnomularskie pracują systematycznie i nie bez powodzenia od szeregu lat nad naszą młodzieżą. Ćwierć wieku przeszło pracując jako wychowawca czy w Krakowie, czy Lwowie, czy to na prowincji, z tą propagandą stykałem się na każdym kroku. Czy to pod nazwą stowarzyszenia „wolnych braci”, czy „wolnej szkoły”, wszędzie ta wroga religii ręka wciskała do rąk młodych Niemojewskiego „Legendy”, „Żywot Chrystusa” Renana, socjalistyczny „Worek Judaszów”, żydowsko-radykalną „Krytykę” i t.p. pisma”. (s.227)

„Cynizm i wyuzdanie szkolnych dandysów po wielkich miastach przechodzi niejednokrotnie wszelkie pojęcia. Nic u nich tajnego, nic u nich świętego. Bestia ludzka występuje w nich w całej potwornej ohydzie. „Dzieje grzechu”, pisane przez utalentowanych pisarzy w rodzaju Żeromskiego, Reymonta, Mirabeau, czy nie utalentowanych, to dla nich najulubieńsza lektura, a orgie w spelunkach i lunaparach najmilszą zabawą”. (s.229).

Słowo „niepodległość” nie pojawiało się także w wystąpieniach polskich duchownych, którzy za to dość solidarnie dostrzegali inne nie mniej ważkie, a zahaczające o politykę kwestie. Oto fragment mowy ks. Józefa Kłosa – redaktora „Przewodnika Katolickiego” z Poznania:

„Na kongresie eucharystycznym w Brukseli wygłosił pewien mówca świecki twierdzenie, które przedziwnie o tej prawdziwej wierze świadczy: Postęp socjalizmu stoi w odwrotnym stosunku do liczby komunii wielkanocnych.

Czy to twierdzenie oparł na ścisłych obliczeniach, nie wiem, ale wiem co innego, co równie silnie za moim zdaniem przemawia. Oto po ostatnich wyborach do parlamentu w Niemczech skonstatowano z jednej strony przyrost głosów socjalistów, z drugiej strony zwartą odporność katolicyzmu przeciwko pochodowi socjalizmu. (…)

Wszędzie gdzie odprawia się Msza św., gdzie lud przystępuje do Stołu Pańskiego, adoruje się Najśw. Sakrament – socjalizm nie zapuszcza korzeni; tam na odwrót, gdzie stara wiara ginie a ołtarz jest tylko symbolem zarzuconej przeszłości, tam nowe porządki rosną, wzmagają się i triumfują” (s.113)

Jak widzimy uczestnicy kongresu mieli nieco odmienne spojrzenie na kwestię niepodległości. Postrzegali, że największymi jej zagrożeniami są podległości od fałszywych idei, od fałszywych wzorców, od fałszywie pojętej wolności, od fałszywych ideologii. Ufali, że jedynie prawdziwym lekiem na ówczesne ideowe wirusy jest zawierzenie w Boga i upowszechnienie jego obecności w życiu codziennym pod postacią Eucharystii. Owoce tego zawierzenia są czasami wzruszające. Nie wiem, czy jeszcze kiedykolwiek będziemy oglądać obrazki takie jak ten:

 

Patrząc na samą historię kongresów eucharystycznych możemy jednak dojść do wniosku, że nawet największe cuda są tylko kwestią wiary i wytrwałego uporu:

„W Londynie, stolicy królestwa, które przed 300 laty oderwało się od Kościoła, w ognisku angielskiego protestantyzmu, zebrał się kongres dziewiętnasty w roku 1908, pierwszy i jedyny dotąd w mieście protestanckim. Był on manifestacją katolików, głównie angielskich, którzy jeszcze przed 50 laty na ulicach Londynu pokazywać się nie mogli, a odznaczył się on wyjątkową świetnością. (…) Fanatycy protestanccy postarali się, że rząd zakazał obnoszenia po ulicach monstrancji. Procesja – choć bez Sanctissimum – jednak się odbyła, a wzięło w niej udział 7 kardynałów, 90 biskupów, 1000 kapłanów, 25 000 świeckich i 20 000 dzieci. Na końcu kroczył kardynał-legat, po prawej jego ręce książę Norfolk, a po lewej markiz Ripon, były wicekról Indii, a nawrócony wolnomularz. Za legatem grono lordów w papieskich lub królewskich mundurach; tłumy, stojące po obu stronach wzdłuż całej drogi, wznosiły okrzyki na cześć papiestwa i katolicyzmu. Procesję zakończyło błogosławieństwo Przenajśw. Sakramentem w monstrancji, udzielone przez kardynała-legata z wysokości krużganku, nad głównym wejściem do katedry, po zaintonowaniu hymnu „Tantum ergo”, podchwyconego przez stutysięczne głosy. Ideą przewodnią obrad była apologia katolicyzmu, a zwłaszcza dogmatu eucharystycznego przed zarzutami protestantów angielskich, którzy Eucharystii nie uznają” (s.5-6)

Od roku 1901 kongresy odbywały się rokrocznie. Aż osiem lat trwała przerwa spowodowana wybuchem I WŚ. Druga wojna uczyniła aż 14-letnią wyrwę w organizacji kongresu. Ostatni przedwojenny kongres odbył się w Budapeszcie w roku 1938.

Ten, na który teraz czekamy, miał się tam odbyć także w 2020 roku. Z wiadomego powodu Budapeszt musi jeszcze poczekać. Jeśli kongres nie odbędzie się także i w tym roku, będziemy mieli do czynienia z najdłuższą przerwą w czasach powojennych...

***

Wydawać by się mogło, że oglądanie ksiąg patentowych i kartkowanie pamiętnika z kongresu eucharystycznego zupełnie z sobą nie korespondują. Ale czy na pewno? Wszak już pisałem, że tak na dobrą sprawę obie rzeczy dotyczą wiary. Jak jeszcze nigdy w swojej historii, ludzka wiedza wpięła się na taki poziom specjalizacji i uszczegółowienia, że nawet dla nieprzeciętnie zdolnego człowieka stała się czymś intelektualnie nieweryfikowalnym, czymś czego zwykły ludzki umysł nie ogarnia. Jeśli nawet jakiś człowiek osiągnął szczyty wtajemniczenia w danej dziedzinie, to w innych pozostaje dzieckiem we mgle, które musi się zdać na dobrą wolę innych - musi zdać się na wiarę w innego człowieka i na wiarę w jego dobro. Godzimy się z tym, że modyfikacje genetyczne, nowe szczepionki, biotechnologie mogą komuś służyć do bogacenia się. Ale proporcjonalnie do postępu tych dziedzin wiedzy, musi podnosić się także poziom wiary, że chęć bogacenia się nie doprowadzi do jakiejś katastrofy. To nie jedyna sfera tego rodzaju zawierzeń, bowiem dochodzi tu jeszcze kwestia definiowania dobra ludzkości. Jak bowiem postrzega to dobro, człowiek który mówi o przeludnieniu i wzywa do humanitarnej depopulacji? Jak my mamy patrzeć na zgłaszane przez niego patenty i czego się po niech spodziewać?

Jak widzimy poziom zawierzenia w to, że posiadacze patentów będą wykorzystywać je tylko i wyłącznie dla dobra ludzkości nie jest chyba aż tak daleki od poziomu zawierzenia uczestników kongresów eucharystycznych. A skoro, i ta, i ta wiara MUSI być głęboka, to czy nie warto zastanowić się, które z tych zawierzeń wygląda na prawie beznadziejnie naiwne.

 

P.S

Tu porcja książek:

Mocno nadwyrężony jeśli chodzi o okładkę, bo wnętrze jest w stanie dobrym, egzemplarz do licytacji:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/j-klos-pamietnik-eucharystyczny-1913-nws

Drugi, niemal idealny idealny dla tych co licytacji nie lubią:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/j-klos-pamietnik-eucharystyczny-1913

I biblioteczny dublet o Św. Stanisławie, którego tak dzielnie bronił jeden z uczestników kongresu:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/g-maciejewski-sw-stanislaw-biskup-i-meczennik

---

tagi: socjalizm  niepodległość  londyn  wiara  leon xiii  patent  wiedeń  modernizm  wynalazek  kongres eucharystyczny  podległość  józef kłos 

	betacool
	1 marca 2021 21:59

39     2480    10 zaloguj sie by polubić