Tia... wydzieliny z niepogrzebanej czaszki i kamienie z kozła.

Naprawdę trudno się czepiać pozomu protestanckiej medycyny i zarzucać jej nieskuteczność.

Oni już mają swoje wielkie mity. Może dlatego eksportują swoich historyków do nas.

Ciekawa notka.

Chyba niemce by nie pozwoliły na "koniec świata herezji". Przecież to ich "dziecko". :(

Dziwnie natomiast pisze brytyjski historyk, bo cytuję:

Płynie z tego prosta lekcja. Wystarczy, że zadbacie o to, by utrzymać liberalną demokrację w Polsce przez następne 130 lat. I w połowie XXII wieku będziecie mieli piękny mit założycielski. Mit 4 czerwca 1989, mit chwalebnej rewolucji w Polsce”.

My się nie musimy "martwić", bo nam historię od dawna "piszą", m. in. , niemce i austriaki. :(

Jakiś ten brytyjczyk niedouczony. :(

Może też tak być, że chciał komuś zabłysnąć takim pomysłem?

Może powinniśmy wyciągnąć wniosek, że za gwarancjami dla liberalnej demokracji idą również gwarancje dla mitów.

Szukajmy więc instytucji i dbajmy o "ustrój" , który udziela gwarancji prawdzie.

Więc Karol musiał wziąć na klatę wszystkie znane panacea...

W nagrodę medyk obecny przyłożu śmierci króla - Thomas Millington został został później mianowany lekarzem Wilhelma Orańskiego i trwał wiernie na tej służbie i to aż do jego śmierci.

A Bernard O’Connor słał do tego Millingtona swe czołobitne listy...

"Płynie z tego prosta lekcja. Wystarczy, że zadbacie o to, by utrzymać liberalną demokrację w Polsce przez następne 130 lat. I w połowie XXII wieku będziecie mieli piękny mit założycielski. Mit 4 czerwca 1989, mit chwalebnej rewolucji w Polsce”.

Garton Ash  pisząc tą uwagę, zapomina, że będąc współczesnym historykiem, nie może zaobserwować, że znajduje się jakby w zakrzywionej  czasoprzestrzeni historycznej, która deformuje jego percepcję czasową. To co on ocenia na 130 lat, dla obserwatora z zewnątrz jest jak jedna chwila. I faktycznie - my piękny mit chwalebnej rewolucji 4 czerwca 1989 otrzymaliśmy prawie od razu.  A teraz migają następne mity, coraz szybciej i szybciej, czarna dziura już blisko.

Tak, tak. On pisze z nutą żalu, że taki piękny mit rzucono przed wieprze, a tu świnki ryjkami kręcą i czegoś innego w historycznej papce próbują się dogrzebać. Co za niewdziędzność!

Niesamowita był pokora całkiem poważnych władców wobec szarlatanów z papierami uniwersyteckimi. Skąd to się wzięło?

Bardzo kształcąca notka. Wielkie dzięki.

Ależ proszę. Przyznam, że jakoś instynktownie wyczuwam nadchodzący ryk pantery. Stawiam na widowiskowy skok na Lemparta...

Bardzo ciekawa informacja o porcie nad rzeką Świętą. Teraz wiadomo, że udział 6 tysięcy Szwedów w atakującej Anglię armii Wilhelma Orańskiego to nie był tylko skutek sypnięcia kasą przez amsterdamskich bankierów. Ciekawe, co o budowie portu na Litwie sądziła dyplomacja największego ówczesnego mocarstwa europejskiego, czyli Francji. Niby Jakub II był sojusznikiem Ludwika XIV, ale ja tam nie widzę jakiejś wielkiej przyjaźni i różne konflikty interesów wchodziły w grę  Dosyć słabo Francuzi bronili tronu angielskiego dla Stuartów, mimo że poparcie dla Jakuba nie było takie małe, jak to przedstawiała propaganda "chwalebnej rewolucji". Nie wszystkie poczynania Jakuba mogły się podobać Ludwikowi. Jakub chciał na przykład wysłać swoje regimenty z dużym udziałem francuskich hugenotów na pomoc cesarzowi walczącemu z Turcją. Pewnie chodziło głównie o pozbycie się niepewnych hugenotów, ale wspieranie cesarza mogło być przez Ludwika traktowane jako krok wrogi. 

Znaczenie narodzin katolickiego następcy tronu w Anglii, jest moim zdaniem przeceniane. Zwolennicy Wilhelma w razie potrzeby nie mieliby problemu ze zgładzeniem syna Jakuba II,  a ostatecznie wybrali inną drogę - ogłosili go dzieckiem z nieprawego łoża. Te narodziny przysłaniają rzeczywiste przyczyny inwazji holendersko-szwedzkiej na Anglię- atak Ludwika XIV na Niemcy i powody gospodarcze, z których sprawa litewskiego portu nie była jedynym. 

Jakub II wbrew pozorom nie prowadził jakiejś zakrojonej na dużą skalę akcji rekatolizacji Anglii. Tuż przed upadkiem w 1688 roku w jego armii katolicy stanowili mniej niż jedną dziesiątą. Dowódcą armii Jakuba był hugenocki generał francuski Louis de Duras, który otrzymał tytuł hrabiego Feversham.  Dowódcą floty był anglikanin George Legge lord Dartmouth. Dowódcą gwardii króla w pałacu Whitehall był uczestnik wojny trzydziestoletniej po stronie protestanckiej - William Craven. Kanclerzem był anglikanin George Jeffreys. Oczywiście, że każdy awans katolika, nawet na zwykłe stanowisko oficerskie budził sprzeciwy i każdy taki konflikt wyolbrzymiano. Kiedy Wilhelm Orański przygotowywał się już do inwazji król zaczął się wycofywać z polityki nominacji dla katolików i pogodził się z hierarchią anglikańską. Niektórzy hierarchowie odmówili później złożenia przysięgi na wierność Wilhelmowi. 

Myślę, że herezja nie była w 1688 roku jakoś szczególnie zagrożona. Katolicka ofensywa? Najpierw katolicy musieliby się zjednoczyć, a z tym był problem - po jednej stronie był papież Innocenty XI i cesarz, a po drugiej Ludwik XIV. Może przypomnę fragment swojej notki z 10 lipca dotyczący Innocentego XI:

Papież, broniąc swojej niezależności od Francji, nie chciał uznać nowego ambasadora francuskiego w Rzymie, de Lavardina. W tej sytuacji de Lavardin w 1687 r. przemocą wtargnął do Rzymu na czele 800 zbrojnych i opanował pałac Farnese. We wrześniu 1688 roku Ludwik XIV zagroził papieżowi zbrojną interwencją w Państwie Kościelnym.   

Połączone siły flot angielskiej i holenderskiej poskromiły trochę ambicje Ludwika XIV i kolejny papież mógł już zawrzeć kompromis z królem Francji. Tak, że z tym czynnikiem religijnym jako motywacją do zdarzeń z 1688 nie można przesadzać. 

A znalezisko z wypowiedzią Gartona Asha - rewelacja!

"Tak, że z tym czynnikiem religijnym jako motywacją do zdarzeń z 1688 nie można przesadzać". 

Nie kto inny jak Cromwell dopingował Karola Gustawa by utrącił "róg" (Polskę) na głowie "bestii" (Kościoła Katolickiego). I to się przez kolejne lata nic a nic nie zmieniło. 

Z tymi podziałami i konfliktami interesów w świecie władców katolickich, pełna zgoda. 

Co do roli papieża, to przyjdzie czas na poświęcenie i jemu paru słów.

Wilhelm III Orański nie był Cromwellem. Trzeba odróżnić legendę protestanckiego bohatera od rzeczywistości. Kiedy spadały w Anglii głowy pobożnych protestantów nie zrobił nic. Przeciwko Monmouthowi wysłał nawet na pomoc Jakubowi II swoje wojska. Bohaterem protestanckim został dopiero kiedy wymagał tego interes Holandii. Wilhelmowi i jego ekipie - Heinsiusowi, Bentinckowi, Zuylensteinowi i innym zależało przede wszystkim na przejęciu zasobów Anglii w celu przeciwstawienia się Ludwikowi XIV. Pierwotne zamiary Wilhelma w kwestii religijnej moim zdaniem odzwierciedla "List o tolerancji" Locke'a opublikowany w 1689 przez holenderskiego przyjaciela filozofa, Van Limborcha - chodziło o tolerancję dla wszystkich wyznań, łącznie z katolikami. Krytyka ze strony fanatycznych anglikanów, którzy twierdzili, że list opublikowali jezuiccy spiskowcy chcący doprowadzić państwo do ruiny i zetknięcie z angielską rzeczywistością skłoniło Wilhelma do zmiany planów. Ostatecznie tolerancja objęła tylko różne sekty protestanckie.  

Ja też :))) Zwłaszcza, gdy Panthera podejrzanie długo milczy. Nigdy mnie to nie zmyliło. A korzenie Lemparta są ciekawe /i oczywiste/.

Był taki film o drapieżnych kotach... Duch i mrok...nazwy leżałyby jak ulał, tyle że to było o lwach.

Trudno odnosić się do książki której nie znam, ale z tego co pamiętam, podczas Potopu do Carolusa garnęli się (i również aktywnie organizowali agresję) zarówno kalwini, luteranie, jak i arianie (choć niektóre miasta pruskie z przewagą luteranów trwały przy Janie Kazimierzu). Anglia w 1688 r.  była zdezorientowana, trochę pogrążona w apatii. Rytualnie zdemolowano kaplice katolickie, ale przedstawiciele poszczególnych wyznań mieli zgryz, za kim się opowiedzieć. Protestanccy sekciarze byli podobnie jak katolicy faworyzowani przez Jakuba II i wielu nie było gotowych go zdradzić. Anglikańska hierarchia chciała pognębienia katolików i sekciarzy, ale niekoniecznie zmiany władcy (stąd opór przy składaniu przysięgi Wilhelmowi). A protestancki lud Londynu entuzjastycznie witał Jakuba kiedy od utraty resztek władzy dzieliły go godziny. To jasne, że Wilhelm występował jako zbawca wiary reformowanej i szermierz wolności, wspierany zręczną propagandą (dla elity Locke, dla plebsu pamflety o tym, że królowej podrzucono cudze dziecko). Ale faktycznie od śpiewania psalmów wolał spędzanie czasu w towarzystwie młodszych od siebie Holendrów i zajmowanie się ogrodnictwem (kiedy akurat nie był na wojnie). Jakoś ta kalwińska edukacja niezbyt mu się przyjęła. Holendrzy wymusili na siódemce napisanie zaproszenia dla Wilhelma, ale sądząc z tekstu tegoż zaproszenia, które linkowałem pod poprzednią notką, siódemka była nieźle wystraszona, nie wiedząc czy czasem nie skończy jak Monmouth.    

"Wspaniałe metody terapeutyczne. Król musiał mieć końskie zdrowie, że aż 4 dni umierał."

Ciarki czlowieka przechodza.

Chyba wiezniowie w Oswiecimiu lzej umierali.

Trafna analogia. Na wielu płaszczyznach trafna.

Przeczytałem, świetne. Przeczytałem też na wszelki wypadek wszystkie komentarze, aby uniknąć zdublowania kogoś. A chodzi mi o ten witraż na końcu notki.

Chcę się tylko zapytać co kierowało zleceniodawcą na zrobienie takiego witraża, jak by nie było, w kościele? I kto był zleceniodawcą? Proboszcz, biskup, papież, czy jakieś książątko?

Dzięki.

Piękna klamra.

Leczono przeważnie wywarami najrozmaitszych rodzajów. Pito wywar ze ślimaków na gruźlicę, wywar z karaluchów na nerki, wywar z duszonej starej sowy i młodych szczeniąt na bronchit, wywar z mszyc, oczu kraba, kości ośmiornicy i mięsa żmii na kaszel. Wywary te nie zawsze szkodziły: lord Fermanagh pił przez sześć tygodni wywar z końskiego nawozu i co dziwniejsze, wyzdrowiał. Oczy szczupaka i zatykanie uszu czarną wełną miały pomagać na ból zębów.

Smołę rozcieńczoną w wodzie zalecano na ospę, pieczone ropuchy, na skrofuły, smażone myszy na koklusz, krew gołębi na apopleksję, krew żółwi na epilepsję, na wściekliznę konkocję z czosnku, melasy i opiłek cynowych. Aby wyleczyć się z malarii należało połknąć pająka zwiniętego w kulkę: od biedy wystarczyło zaszyć go w woreczek i zawiesić na szyi.

Szczęśliwcy chorowali na żółtaczkę (leczenie lodami) i na febrę (leczenie „aqua mirabilis”, złożoną w trzech czwartych ze spirytusu a w jednej czwartej z mocnego piwa).

Dieta była nierównomierna: w tych samych chorobach jedni lekarze pozwalali tylko na kaszkę na wodzie, inni zalecali obfite posiłki zakrapiane portem. Ale wszyscy zgadzali się że chory musi leżeć w cieple, zamykano drzwi i okna, zatykano dziurki od klucza, pokrywano go górą koców, po czym przystępowano do puszczania krwi, kataplazmowania, dawania emetyków i środków przeczyszczających.

Rosamond Bayne-Powell Housekeeping in the Eighteenth Century (London, John Murray, 1956)

Tak...

...  to  naprawde  HARDCOR  w  "leczeniu"  !!!

Konstatacja  Garton'a  Ash'a  tez  niczego  sobie...  a  wpis  rzeczywiscie  rewelacyjny.  

Tak, wszystko leczono kalomelem, czyli rtęcią. Melancholię, zaparcia, syfilis, grypę, pasożyty, a także choroby psychiczne

"Rodzice pragnący oszczędzić swoim maleństwom bólu związanego z wyrzynaniem się zębów, wcierali w dziąsła niemowlaków któryś z zawierających kalomel ogólnodostępnych proszków dla ząbkujących dzieci. Niezwykle popularny niegdyś środek – proszek Teethina dr. Moffetta – poza uśmierzaniem bólu miał „wzmacniać dziecko […] likwidować problemy z wypróżnianiem się u dzieci W KAŻDYM WIEKU”, a także obiecywał „uczynić maluszka tłuściutkim jak prosiaczek”.

Czytaj więcej: https://histmag.org/Gdy-dawniej-leczono-rtecia-19505/

Warto dodać że wojska Wilhelma główną robotę odwaliły raczej na peryferiach Wysp, czyli ściśle rzecz biorąc zaprowadziły porządek, którego porządali Cromwelowcy - Anglikanie. Holendrzy wyłożyli kasę na wojska, króre zawalczyły dla Anglikanów. To był niezły interes. Owszem, Holandia nie została pokonana ale centrum biznesu przeniosło się do Londynu, który położył swoje twarde łapsko na Wyspach. Zrobił ten krok, którego nie mógł zrobić, być może właśnie choćby z powodu Holandii, Cromwell.

Angielskie interesy kupieckie nie były w drugiej połowie XVII w. jednolite. Wielkie kompanie handlowe trzymały ze Stuartami. Kupcy działający na mniejszą skalę poparli przewrót z 1688 roku, ale srodze się rozczarowali, bo Wilhelm nie pognębił wielkich kompanii. A przede wszystkim nie prowadził polityki prokupieckiej tylko militarystyczną (79 % kasy w Anglii za jego panowania szło na armię i flotę). Uprzedzając możliwą odpowiedź - nie sądzę, żeby angielskie wielkie kompanie handlowe w pewnym momencie stwierdziły, że dynastia Stuartów już nie gwarantuje im rozwoju i zmieniły Jakuba na Wilhelma. Amsterdamscy bankierzy  (rodzina Suasso), finansujący inwazję Wilhelma mieli udziały w holenderskiej Zjednoczonej Kompanii Wschodnioindyjskiej i póki co nie byli zainteresowani wzmacnianiem konkurencji. A konkurencja była w tych czasach ostra - w 1683 roku angielska Kompania Wschodnioindyjska z powodu działań Holendrów była bliska bankructwa, a cena akcji spadła ponad dwukrotnie. Jak piszą Balicki i Bogucka w Historii Holandii: " w 1686 roku stwierdzono w Anglii oficjalnie, że Holendrzy mają na wschodzie 170 ufortyfikowanych posterunków i mogliby, gdyby chcieli, wygnać Anglików z Indii w ciągu jednego roku". I zmiana władzy w Anglii niczego tu nie zmieniła, wręcz przeciwnie - koniec XVII wieku to szczytowy punkt potęgi holenderskiej Zjednoczonej Kompanii Wschodnioindyjskiej. Sefaradyjscy bankierzy z Amsterdamu zwietrzyli już możliwość wejścia na rynek angielski, ale za czasów Wilhelma nie zamierzali się jeszcze wycofywać z Holandii. Zresztą Wilhelm nie realizował programu jakiejś nieokreślonej grupy angielskich kontynuatorów Cromwella, ale politykę holenderską. Jej wyrazem było przyznawanie angielskich godności rodowitym Holendrom.

Anglia była w tych czasach, mimo ogromnej floty handlowej, ubogim krewnym Holendrów. Ta informacja z Wikipedii, że Anglicy sponsorowali oranżystów w czasie 3 wojny angielsko-holenderskiej jest prawdziwa, ale jest pozbawiona kontekstu. Karol II był winien domowi orańskiemu ponad 2 miliony guldenów za pomoc, której dynastia orańska udzielała Stuartom w czasach republiki Cromwella i wymusił anulowanie długu w ramach negocjacji pokojowych kończących 3 wojnę. To Holendrzy mieli pieniądze, Anglicy przeważnie ich nie mieli. Holendrzy mieli większe możliwości oddziaływania na sytuację w Anglii niż odwrotnie. W razie potrzeby uruchamiali tylko maszyny drukarskie. Zakończenie udziału Anglików w drugiej wojnie z Holendrami było spowodowane nie tylko tym, że Karolowi II brakowało pieniędzy, ale też przerzuceniem do Anglii ogromnej ilości druków propagandowych straszących, że Karol II będzie wprowadzał przemocą religię katolicką. Holendrzy byli wtedy bliscy pozbawienia Karola tronu. Karol zdawał sobie sprawę z holenderskiej potęgi i kiedyś powiedział, że z Holendrami nie trzeba walczyć, ale trzeba ich naśladować. I Anglicy naśladowali - stworzyli bank centralny, zadbali o propagandę, zaczęli swoich obywateli gnębić podatkami tak jak Holendrzy. Ale skutki były widoczne dopiero w XVIII wieku. Być może te skutki pojawiłyby się wcześniej, gdyby nie holenderska okupacja i prowadzenie niepotrzebnych z angielskiego punktu widzenia wojen.

Co do "zaprowadzenia porządku" w Szkocji i Irlandii -zrobił to już Cromwell. Zwłaszcza w Irlandii to pamiętają - jest np. piosenka "Oliver's Army" Elvisa Costello. W 1688 znowu odrodziły się konflikty, ale to był skutek uzurpacji Wilhelma, więc nie było tak, że Anglicy potrzebowali armii holenderskiej, żeby poradzić sobie ze Szkotami i Irlandczykami.

W porządku. Ale to jednak Anglicy, te ugrupowania co wspierały Cromwella zaczęły wojny z Holandią. Anglia za każdym razem była prowokatorem/agresorem. Były tam wśród Angoli jakieś ludki, wydaje się dość pewne siebie skoro postanowiły dobrać się do wtedy potężnej Holandii. Mi się wydaje że te ludki musiały dobrze kontrolować sytuację w kraju gdyż w przeciwnym wypadku nie dałyby rady doprowadzić i prowadzić trzech wojen. Nie uważam by Karol II miał w tej kwestii za dużo do powiedzenia. Gdyby interesy się nie pokrywały, gdyby po prostu te wojny nie były na rękę tym ludkom, Kompaniom to nie dostałby szansy na ich prowadzenie. To były zbyt poważne przedsięwzięcia.

Gdy okazało się że wojny, nawet wsparte katolickimi sojuszami nie okazały się skutacznym narzędziem to Stuartów zdjęto jako już zbędnych. I zrobiono to bez wysiłku.

Opisał pan jak to Holendrzy mieli przewagę. I to jest właśnie ciekawe. Mimo że ją mieli to słabsza Anglia była ciągle tym agresorem dlatego jakoś niewiarygodne wydaje się by Holendrom tak łatwo udało się, samym z siebie dokonać inwazji. Która na opór nie napotkała. Jeszcze raz wracam do tego portu nad Świętą. Angole wyraźnie nie stresowali się Holendrami. Sojusz z Sobieskim mógł im dać przewagę. Po prostu jak dla mnie Anglia nie wygląda na stronę będącą w defensywie. Przeciwnie. Po trzech wojnach przystąpiła do czwartej ale już innego rodzaju. Wydaje się że mamy prostą ciągłość. Nie wydaje się być prawdopodobny nagły zwrot sytuacji kiedy to w jednej chwili Holendrzy przejęli inicjatywę oraz kontrolę nad Anglią.

Oczywiście. Możliwa jest jakaś ponadnarodowa i tajna kooperacja pewnych stron. Wciąż jednak wydaje się że w takim sojuszu tak uparci i zdeterminowani Angole nie oddali inicjatywy. Tutaj właściwie tkwi główne pytanie: Kto stał w istocie za „Chwalebną Rewolucją”? Cromwellowi Angole? Różni obcy finansiści, którzy wyłożyli wielką kasę? Czy może ta nieszczęsna, ponadnarodowa doktryna? Jakaś taka anonimowa, ale też wydająca się mieć tą słabość do Anglii. Bo w końcu ostatecznie to Londyn stał się nową stolicą świata. A Chwalebna Rewolucja stała się mitem założycielskim.

A to oznacza że tym bardziej należałoby rozgryźć ten temat ale czy jesteśmy w stanie dotrzeć do tak kluczowej prawdy historycznej? Jak sponsorowana przez różnych dziwnych ludków impreza z zewnątrz stała się tak ważnym momentem w historii Anglii że zrobiono z niej całą fundamentalną legendę, o której do dziś nauczają tam w szkołach? Że stworzyła współczesną wielką Wielką Brytanię?

Podoba mi się ten zestaw pytań.

Trzy wojny Anglików nie robią wrażenia jakichś poważnych przedsięwzięć. Po pierwszej nie wykorzystano zwycięstwa, druga skończyła się kompromitującą klęską floty, trzecia pokazem możliwości holenderskiej propagandy. W 1688 roku nie było już "upartych i zdeterminowanych Angoli". Ludzie Cromwella już nie żyli, a następcy byli dosyć bojaźliwi. Dopiero wpompowanie ogromnych pieniędzy w wojsko i flotę stworzyło nowych bohaterów.  O 1688 r. nie można też mówić nie wspominając o Francji i Ludwiku XIV. Bankierzy z Amsterdamu bardzo go nie lubili. Wenecjanie najwyraźniej też. Ludwik zjednoczył Europę przeciwko sobie prawie tak, jak później Napoleon.