Klątwa szlachetnych kruszców

Rembrandt, Uczta Baltazara, 1635

Heinrich Graetz, Historia żydów, tom trzeci, s. 700, reprint z 1990 r

Gdybym zapytał o to, co pamiętamy o tak zwanej rewolucji cen , to okazałoby się, że większość z nas rzekłaby o hiperinflacji wywołanej gwałtowną podażą zdobytych i wydobytych w obu Amerykach kruszców. Podobno stan wywołanej tym zjawiskiem zapaści, dotknął przede wszystkim Hiszpanię, która nie była w stanie sobie poradzić z szalejącym dobrobytem i skończyło się to fatalnie, o czym mowa w wielu artykułach. Ot, choćby w takim, autorstwa Pawła Łepkowskiego o dramatycznym tytule – „Złoto, które zrujnowało Hiszpanię” i o nie mniej dramatycznej treści:

„Hiszpania żyła ponad stan, bez wystarczającej produkcji własnej. Pozornie bogata we wszystkie skarby amerykańskie, ubożała bezustannie, ...

	betacool
	24 listopada 2020 20:39

Nie znajdzie się dużych grzybów idąc po cudzych śladach

Niedzielne cudka z Beta-ogródka

Nie znajdzie się dużych grzybów idąc po cudzych śladach

Wystarczy sięgnąć pamięcią tylko nieco wstecz, by przypomnieć sobie, przed iloma wojnami, w które mieliśmy być wciągnięci, nas ostrzegano. Korea straszyła USA, Iran miał napaść na Izrael, bo w Iranie odstrzelono jakiegoś generała. Erdogan miał wystąpić z NATO, bo Amerykanie urządzili mu pucz, ale już za chwilę strącił samolot rosyjski, więc konflikt z Rosją wydawał się niektórym komentatorom bardziej oczywisty niż ten armeńsko-azerbejdżański, który gotował się miesiąc temu, ale wyparował i ustąpił miejsca wojnie domowej w Ameryce, która teraz grzeje głowy nie mniej niż łącka śliwowica przełyk. Tak, tak, wczoraj oglądając Polsat zobaczyłem jakiegoś speca od wizerunku wyglądającego na kogoś, kto po ...

	betacool
	8 listopada 2020 19:16

O niedoszłym końcu świata herezji i przypływie szczerości brytyjskiego historyka

Makulektura

Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, albo po prostu Lewiatan – traktat filozoficzny autorstwa Thomasa Hobbesa

Edward Mierzwa, Anglia a Polska w epoce Jana III Sobieskiego, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1988, nakład 2000 egz., 350 stron

W poprzednim wpisie była mowa o śmierci dwóch Stuartów - Karola I i Karola II. Cromwellowscy siepacze skrócili Karola I o głowę, a w 1685 roku po długiej agonii odszedł z tego świata Karol II. Podobno odmówiły mu posłuszeństwa nerki, które są tak niewdzięcznym narządem, że poleceń żadnego władcy się nie słuchają. Podobno nie chciały się one także podporządkować kuracjom ówczesnych lekarzy, jeśli oczywiście uznamy, że faszerowanie pacjentów związkami rtęci rzeczywiście miały ich postawić na nogi. Portal "C ...

	betacool
	3 listopada 2020 11:50

Policja na ślubie Racheli, zbite szyby synagogi i rachunek za oprysk

Makulektura

Na Święta Pańskie. Kazania i szkice księży Towarzystwa Jezusowego. Tom drugi, Kraków 1913

Niedawno zawitał u mnie jeden z Nawigatorów. Korzystając z okazji pokazałem mu swój sezam, w którym na niemałych przecież półkach w biblioteczce nie mieści się już nic, ale za to podłoga jest jeszcze w dwóch trzecich drożna, bowiem nie leżą na niej książki. Tyle, że na jednej trzeciej leżą, a tak na dobrą sprawę, sporej ilości należałoby się bardziej godne miejsce.

Wczoraj, chcąc się przedostać w stronę półek, zacząłem torować sobie drogę. Pracy nie dokończyłem, bowiem jako jedna z pierwszych wpadła mi w ręce książka, której ponad stuletnią stronę tytułową możecie oglądać powyżej. Widnieje na niej pieczęć księdza Mariana Lisa – proboszcza w Jedwabnem.

Jedwabne – wow, wiemy już, że k ...

	betacool
	1 listopada 2020 21:44

Gabinety osobliwości

Bernard O'Connor, Historia Polski, wyd. Muzeum Pałac w Wilanowie, s.680, 2012

Gdy ktoś miał okazję ważyć w ręku „Historię Polski” Bernarda O’Connora musi wiedzieć, że to dzieło bardzo opasłe i o tyle osobliwe, że napisane w formie kilkunastu listów do bardzo ważnych osób. Te ważne osoby, a przynajmniej część z nich, kilka lat przed ukazaniem się historii O’Connora także napisały list. Było to zaproszenie wystosowane do stadhoudera Niderlandów Wilhelma III Orańskiego przez tzw. Nieśmiertelną Siódemkę (Immortal Seven), w skład której wchodziło kilku lordów, biskup, admirał i spisujący list Henry Sydney, którego brat zawisł kilka lat wcześniej skazany przez króla Karola II. Tenże król wiódł bardzo ciekawy żywot. Najpierw tułał się wygnany z Anglii przez lorda protektora Cromwella, któr ...

	betacool
	22 października 2020 09:31

Banksterzy, czyli o tym jak wydoić barana?

Przyznam, że oglądanie rzeczywistości przez "nawigatorską" lupę może zaszczędzić nie tylko sporej dozy rozczarowań, lecz także nerów i pieniędzy.

Za wielki plus przygody fundowanej nam przez Coryllusa i jego wydawnictwo uważam umiejętność stawiania ważnych pytań.

Przyznam, że ogladając pierwsze reklamy filmu "Banksterzy" takie właśnie pytania w głowie mi zakołatały.

Jak to się stało, że filmu o toksycznych kredytach frankowych nie nakręcił do tej pory Maciej Pawlicki?

I kolejne pytanie - kto dał kasę na produkcję tego tak podkręcającego emocję i wzburzenie, dzieła? Wszak koszty niemałe, bo obsada doborowa: Kożuchowska, Karolak, czyli rodzinka.pl, Andrzej Frycz ...

A wszystko to w filmie, którego boją się banki...

Ostatnie zatem pytanie: kto się w takim razie banków nie boi, czyli kto t ...

	betacool
	16 października 2020 14:11

Być zdrowym za cenę filiżanki kawy - o wyborze którego musimy dokonać

Mało kto już pamięta o ostatnim szczycie w Davos, który był o tyle szczególny, że Polska miała tam swój własny domek i podobno do tego domku przychodzili inwestorzy, którzy chcieliby robić w naszym kraju interesy.

Aby sobie odświeżyć pamięć należy wstukać w popularną wyszukiwarkę słowa: premier, Davos, inwestycje i wyskoczy nam cała lista odważnych i dynamicznych przedsiębiorców chcących zainwestować 1,5 miliarda złotych. Na stronie jest 10 wyników wyszukiwań, więc powinniśmy spodziewać się 15 miliardów wpompowaną w naszą gospodarkę. Gdy przyjrzymy się tym wpisom nieco bliżej, okaże się, że jedynym odważnym inwestorem stawiającym na nasz kraj była firma, AstraZeneca którą Forbes określił mianem światowego giganta biofarmaceutycznego.

Firma ta była już wcześniej obecna w Polsce i głośn ...

	betacool
	8 października 2020 12:29

Między Mount Ewarystem a Posłuchaj - to do siebie

O lokalnych współczesnych produktach politykopodobnych i ich działaniach wypowiadam się niezbyt często i zazwyczaj bez większych wzmożeń.

Nie lubię jednak siedzieć cicho jak ktoś wpada z komunikatem, cześć frajerzy macie tu socjalizm, którego sami chcieliście, bo głosowaliście na bandę, którą ja demaskuję od dawna.

To demaskowanie od lat wygląda w podobny sposób, który możecie sobie popodziwiać choćby tutaj.

http://ewaryst-fedorowicz.szkolanawigatorow.pl/jak-minister-szczerski-od-australii-zyletkowce-kupowa

Pan Ewaryst, dawno temu zaniepokojony tym, że ktoś go zmusi do golenia się żyletkami produkowanymi z burt leciwego okrętu, chciał się przed tym bronić stając się posiadaczem broni atomowej (to akurat znajdziecie w komentarzach).

Na plus panu Ewarystowi należy zapisać to, że narobił ...

	betacool
	2 października 2020 11:05

Śmierć jak ziarnko zboża?

makulektury

Antonio de Pereda, Sen rycerza, lub Sen szlachcica, lub Życie snem

Dziś zajmiemy się towarzystwem, w którym Jan III Sobieski często przebywał u schyłku swego życia. Myślę, że warto zastanowić się także dlaczego tymi ostatnimi chwilami polskiego władcy zainteresował się w roku 2017 biomedyk z Hajfy pisząc artykuł pod tytułem „Deformowanie prawdy medyczno-historycznej o chorobie i śmierci króla Polski Jana III Sobieskiego”. Nie chodziło mu bowiem tyko i wyłącznie o postawienie poprawnej diagnozy dotyczącej przypadłości naszego króla.

Wróćmy do opisu końca życia króla Jana, który pozostawił nam polski historyk Artur Śliwiński:

„Osamotniony w życiu publicznym, osamotniony wśród członków własnej rodziny, gorzkniał coraz bardziej, posępnie spoglądał na świat i ludzi i obojętniał ...

	betacool
	27 września 2020 17:19

Chińskie wazy na wilanowskim zadupiu. Co jest bardziej zabójcze geopolityka, czy cena zboża?

makulektura

Antonio de Pereda, Alegoria próżności

Edward Mierzwa, Anglia a Polska w epoce Jana III Sobieskiego, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1988, nakład 2000 egz., 350 stron

Kiedyś, zastanawiając się, czy „Król Władysław IV zmarł od zbyt gwałtownej jazdy?” przytoczyłem słowa Artura Śliwińskiego, który o planach tego króla napisał tak:

„Zawojowanie Krymu, wojna z Turcją, wyzwolenie uciemiężonych przez sułtana ludów słowiańskich, zdobycie Konstantynopola, wyparcie Turków z Europy, a w końcu oswobodzenie grobu Chrystusa, - oto były poszczególne ogniwa w łańcuchu ambitnych zamierzeń Władysława. Ostatecznym ich rezultatem miało być odbudowanie cesarstwa wschodniego”.

Jak wiemy ostateczny rezultat był zupełnie inny, bowiem król w dziwnych okolicznościach (o których już pisałem) rozstał si ...

	betacool
	24 września 2020 19:24

O wołach (a nie o norkach) i o denarze gospodarza

Niedzielne cudka z Beta ogródka

Pewne rzeczy bardzo szybko ulatują z naszej pamięci. Ledwie kilka miesięcy temu mogliśmy przyglądać się zaczątkom paniki. Miliony ludzi rzuciły się do półek sklepowych, aby poczynić domowe zapasy na czas niepewności i izolacji. Ten szturm nie przerodził się w panikę najczystszej próby z dwóch powodów. Nie zabrakło najpotrzebniejszych rzeczy i były one dowożone do punktów sprzedaży na czas. Towary znikały z półek szybko, lecz nie spowodowało to żadnych wielkich przerw w dostawach. Analitycy powiedzieliby, że łańcuch dostaw produktów strategicznych nie został przerwany, natomiast koneserzy widoków roztaczających się sprzed wejścia do wiejskiego sklepiku nieco nadwyrężonym głosem rzekliby, że i trunków i zagrychy ani na moment nie brakło, choć przez mome ...

	betacool
	20 września 2020 23:22

Syf, kiła i mogiła – rzecz o deformowaniu prawdy

Syf, kiła i mogiła – rzecz o deformowaniu prawdy

Edward Mierzwa, Anglia a Polska w epoce Jana III Sobieskiego, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1988, nakład 2000 egz., 350 stron.

Na stronie 124 książki p.t. „Anglia a Polska w epoce Jana III Sobieskiego” Edward Mierzwa streszczając wyniki kwerendy
w wyspiarskich bibliotekach zauważył, że w wydanym w 1656 roku przez Johna Godbury’ego druku „Coelestis Legatus” znalazły się między innymi przepowiednie dla Polski na lata 1656-1700. Głosiły one, że w roku 1660 Polacy utracą ląd i morze, w 1668 wybuchnie wielkie niezadowolenie, w 1682 Turcy wkroczą na europejskie terytoria i zostaną pobici, a w roku 1686 Litwa ma doznać okropnego uszczerbku. Edward Mierzwa skwitował to jednym zdaniem, że zastanawiająca jest niewiarygodna wręcz trafność tych prze ...

	betacool
	18 września 2020 09:12

Mister minister - zderzenie z kościelną tacą

Dzisiaj trochę nietypowo. Obiecuję, że niedługo wrócę do referowania treści zapomnianych lektur ale dziś mały wyjątek - film, który zupełnie rozmiękczył moje wnętrze. Przed jego obejrzeniem wydawało mi się, że tak wiele już intrygujących osób i rzeczy widziałem , że niewiele może mnie spotkać w życiu zdziwień.

Okazuje się, że nie jest to prawda.

Oto ów ledwie minutowy filmik:

https://www.youtube.com/watch?v=tpsyDSQ3B5E

Wczoraj do zasłyszanych tu intelektualnych głębin, życie dopisało piękną kartę.

Jak donosi Polsat:

"Polski minister finansów Tadeusz Kościński został wybrany przez "GlobalMarkets" najlepszym ministrem finansów roku 2020 w regionie Europy Środkowo-Wschodniej - dowiedział się polsatnews.pl. Nagrody dla najlepszych ministrów wręczane są przy okazji dorocznego spotkania Międ ...

	betacool
	11 września 2020 11:57

Rekolekcje dla inteligentnych mężczyzn

Ks. Edmund Elter T.J., Religia I jej nakazy. Konferencje rekolekcyjne dla inteligentnych mężczyzn, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków 1933, s.126

Zdarza się, że w moje ręce wpadają książki, które w przedziwny sposób odnoszą się do naszej jak najbardziej namacalnej rzeczywistości, choć są one bardzo stare. Ta, której okładkę oglądacie ma prawie 90 lat. Przykro to stwierdzić, ale błąkała się ona przez te dziesiątki lat i nie była czytana, bowiem rozcięte były tylko jej pierwsze strony, a 80 kolejnych nie ruszonych żadnym ostrym narzędziem. Gdy się ma w rękach taki materialny dowód człowieczego nietknięcia, to do głowy przychodzą różne dziwne myśli.
- Może inteligentni mężczyźni nie potrafią posługiwać się nożem? - Może byli zbyt leniwi, a może pierwsze strony zniechęcały do lektury? - ...

	betacool
	8 lipca 2020 21:44

Ech! Strach, że hej...

Wydaniu kolejnych tomów „Dziennika wypadków” autorstwa Karola Estreichera juniora towarzyszył niemały towarzyski szmerek, który rozchodził się po siedzibach prominentnych rodzin bardzo szacownego miasta. Opowiadał mi o tym całe lata temu Kazimierz Witek, który już od ponad ćwierćwiecza sprawuje pieczę nad dziedzictwem Estreicherów i który sprawił, że zapiski Karola juniora ujrzały światło dzienne. Świat ma to do siebie, że pan Kazimierz za jasną stronę mocy uznał racje Estreichera i starał się i nadal stara się go bronić jak tylko może. Okazuje się, że w niektórych miejscach dziennika, sam Estreicher zdaje się z bezwarunkowej obrony swojej osoby rezygnować. 

Ale wróćmy do okoliczności wydania dziennika. Pamiętam, że Kazimierz Witek opowiadał mi o ludziach, którzy często pod osłoną ...

	betacool
	7 lipca 2020 19:55

Powtórka z rozgrywki, czyli znaczki pana ministra

Dostrzegam, że atmosferana na portalu staje się uciążliwe napięta. Tu mały tekścik, który powinien ją trochę rozładować. Tekst miał być proroczy, ale okazałao się, że nie koniecznie. Jest też o Jacku - ostatnio ulubionym bohaterze moim i Valsera. 

A zatem. Do uśmieszenia...

http://betacool.szkolanawigatorow.pl/nrd-owskie-znaczki-pana-ministra

	betacool
	3 lipca 2020 18:29

Bohater z Wyspy Pejoratywnego Wydźwięku

Aleksander Ivanka, Wspomnienia skarbowca 1927 -1945, PWN, Warszawa 1964, s.615, nakład 2750 egzemplarzy

Kilka dni temu mieliśmy okazję podziwiać, jak polscy współcześni historycy próbują sobie radzić z prozą wspomnieniową niektórych okupacyjnych bohaterów. Niestety ostatnio nie radzi sobie z tym prawie zupełnie nikt, a propagandowy przekaz o 30-latku śmigającym po dworcach i hitlerowskich sztabach wojskowych w mundurze generała, pączkuje z prędkością wirusowych zakażeń. Trudno się tej lawinie oprzeć. Niemniej spróbujmy.

W wieku XX młodzieńczy generalski awans odbijał w Europie i w świecie szerokim echem. W roku 1916 Maurice Gamelain, zostając generałem brygady w wieku 44 lat wzbudził nielichą sensację ze względu na młody wiek, w którym zaliczył awans. W 1918 głośnym echem odbił się ...

	betacool
	29 czerwca 2020 18:42

Kanaletto - sztuka montażu pewnych instalacji, czyli o tym jak mógłby wyglądać koszmar maturzysty

Na zdjęciu Stefan Witkowski. Pokaz zastosowania nowego tłumika do broni palnej, skonstruowanego przez inż. Michała Gonczaruka, 1931 rok, fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Jakiś czas temu natknąłem się na tekst Waldemara Bułhaka o Józefie Retingerze. Przyznam, że artykuł ów bardzo mnie zaintrygował nie tylko ze względu na treść, ale na pewne figle-migle, które moglibyśmy nazwać trikami zawodowymi polskiego historyka. Ja jeszcze o tych sztuczkach kiedyś opowiem, ale najpierw o tym, co spotkało mnie rano…

Jadę ja sobie samochodem i zbliżam się do jakiegoś białego dostawczaka. Z daleka rozpoznaję duży czarny napis „Kanaletto”. Krótka burza mózgu pod czaszką i błysk myśli, że być może to pojazd jakiegoś nie znanego mi antykwariatu. Podjeżdżam bliżej, a tam mniejszymi literami napisane:: „M ...

	betacool
	22 czerwca 2020 21:11

Podróż za uśmiech gestapowca, czyli jak ominęło nas bycie poddanymi angielskiego monarchy

makulektura

Podróż za uśmiech gestapowca, czyli jak ominęło nas bycie poddanymi Zjednoczonego Królestwa

Józef Gawlina, Wspomnienia, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2004, s. 432

Stanisław Schimitzek, Na krawędzi Europy. Wspomnienia portugalskie 1939-1946, PWN, Warszawa 1970, nakład 3000 egz., s. 772

W poprzednim wpisie wspomniałem, że Arcybiskup Gawlina był osobą bardzo dobrze zorientowaną. Dzisiejszą podróż po makulekturowych stronicach rozpoczniemy od fragmentu, który tę tezę potwierdza, bowiem ów duszpasterz przyznaje się w nim do posiadania „domorosłego wywiadu”. W poniższym urywku będziemy mogli także zauważyć, jak dużą rolę odgrywały w czasach II RR więzy rodzinne, towarzyskie i organizacyjne. Były one zdaniem Arcybiskupa bardzo istotne, a jak bardzo, przekonamy się rozwiązują ...

	betacool
	11 maja 2020 23:12

Syrop klonowy i mrówki

Niedzielne cudka z Beta-ogródka

Istotnym elementem mojego dzieciństwa była praca w ogrodzie i na działce. Rodzice mieszkali z dziadkami na sporej 23 arowej działce. Z samych początków pamiętam krowę stojącą w obórce. Były także świnki, ale to w czasie gdy byłem bardzo mały. Odkąd zaczęła się nauka w szkole z inwentarza żywego zostały kury, a czasem gęsi. Mniej więcej wtedy dziadek i mój tata wydzierżawili niecały hektar działek znajdujących się tuż za naszym płotem. Potem całe lata spędzali na produkowaniu wszelakich warzyw, których nadwyżki sprzedawali na rynku, lub do ogrodniczej spółdzielni.

My, jako smyki uczestniczyliśmy całymi godzinami w przygotowywaniu pęczków robionych z tych warzyw. Cebulę, rzodkiewkę, marchew, pietruchę, buraczki trzeba było zerwać, zważyć, związać w pęczek ...

	betacool
	10 maja 2020 14:05