-
betacool
Czy markiza Angelika była agentką Mosadu? Requiem dla baroku. Część 6
makulektura z 18 lutego 2022
Plakat do filmu o markizie Angelice
W siermiężnych czasach PRL-u i czarno-białych obrazków płynących z telewizorów, nieczęsto jakaś zachodnia historyczna produkcja filmowa potrafiła zapaść w pamięć. Może dlatego, że nie za wiele ich się pojawiało. Jednym z nielicznych wyjątków, był bez wątpienia cykl filmów o markizie Angelice. Działo się tak, nawet nie ze względu na egzotykę scenerii, dramaturgię, czy barwną obecność piratów, a na prostym zabiegu fabularnym. Otóż oś wydarzeń tego widowiska opierała się na podążaniu od momentu do momentu, w którym Angelika próbowała skrywać swe trzeciorzędowe cechy płciowe, jednak na tyle niedyskretnie, żeby ...
|
betacool |
| 18 lutego 2022 20:21 |
49 2026 15
Dyskretny urok dyplomacji i dekadencji
makulektura z 4 lutego 2022 r.
Requiem dla baroku. Cz. 5.
Edward Collier, Martwa natura z miniaturą Karola I - źródło
Miał być tekst o sztuce cumowania lotniskowców, ale wierni czytelnicy muszą zrozumieć, że czasami okręt idzie halsem, a cumowanie lotniskowca ze względu na ogrom materii idzie nieco wolniej. Tak to w nawigatorskim fachu bywa...
Dzisiejszą podróż zaczniemy od Konstantynopola. Zabierze nas w nią sekretarz ambasady francuskiej w Polsce de Mongrillon. W swym pamiętniku twierdzi on, że sułtan Mustafa II „stając się bardziej ludzkim traci wiele na swoim autorytecie. Nie jest tak ...
|
|
betacool |
| 4 lutego 2022 00:51 |
24 1809 16
Ważkie obowiązki siódmego przykazania
makulektura z 30 stycznia 2022 r.
Ks. Stanisław Załęski, Konferencye i nauki rekolekcyjne, Anczyc i Spółka, 1888, s. 372
Gdy za oknem wieje, siecze deszczem, śniegiem i wszelkimi okruchami materii porywanymi przez wiatr, dobrze jest usiąść z filiżanką czegoś ciepłego i wziąć do ręki przedmiot, który utwierdzi nas, że istota rzeczy nigdy, nawet z najpotężniejszym wiatrem nigdzie nie uleci. Ona sobie po prostu trwa. Trwa jak skała.
Z racji tego, że ostatnio ściągnąłem z półki starą księgę autorstwa księdza Stanisława Załęskiego, to nie mogłem sobie odmówić niewątpliwej przyjemności poobcowania z piękną polszczyzną i przesłaniem jego kolejnego dzieła. Mam wrażenie, że będzie to najstarsza makulektura, która jak dotąd pojawiła się w tym cyklu. Wydanie pochodzi z 1888 roku i nosi tytuł „ ...
|
|
betacool |
| 30 stycznia 2022 17:36 |
13 1308 15
Requiem dla baroku cz. 4. Parada oszustów
makulektury z 29 stycznia 2022 r.
Dawno, dawno temu dane mi było oglądać odcinek serialu „Parada oszustów”. W roli takowego hochsztaplera wystąpił znany nam świetnie Bronisław Pawlik. Nieco safandułowatym tonem subiekta Rzeckiego, który nijak nie kojarzył się z paradami, a już na pewno nie z paradami oszustów, bohater odcinka objaśniał na jak genialny ...
|
|
betacool |
| 29 stycznia 2022 19:07 |
89 2453 12
Requiem dla Baroku. Cz.3. Gdy żarty się skończyły - car Piotruś Pierwszy
makulektura z 25 stycznia 2022 r.
Piotr Wielki w Holandii, Ermitaż, ostatnia dekada XVII wieku, autor nieznany
tekst ku pamięci Jacka Drobnego
Dzisiejszą podróż w odległe czasy rozpoczniemy od oglądania pewnego starego obrazu. Gdyby za jego interpretację wziął się pewien tajemniczy internetowy byt, to otrzymalibyśmy zapewne taką gawędę:
„Muzealnicy rosyjscy prezentują encyklopedyczną niechlujność lub jak kto woli, nieuctwo. Jakość serwowanych informacji można uznać za naukową KOMPROMITACJĘ. Otóż na oficjalnej stronie Ermitażu w opisie obrazu pod tytułem „Piotr Wielki w Holandii”, widnieje informacja, że XVIII wieczny autor dzieła pozostaje anonimowy. Niestety nie bardzo ...
|
|
betacool |
| 25 stycznia 2022 20:26 |
21 1704 17
Prośba
Dziś rano zmarł mój tata. Odszedł po cichu tuż po wizycie kapłana. Zmarł w domu wśród bliskich. Długo chorował na przypadłość, która przez ostatnie lata sprawiała, że miał niewielkie szanse na przypomnienie sobie na czym może polegać grzech. Mimo to, proszę o westchnienie za jego duszę.
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/zimowe-kdwa
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/tata-ja-i-pan-a
http://betacool.szkolanawigatorow.pl/handel-pomidorami-w-polsce-ludowej
|
|
betacool |
| 7 stycznia 2022 11:56 |
35 1773 20
Requiem dla Baroku cz.2. Żywy pieniądz i wojna. Czy bez zaciągania długu można zostać bankrutem?
makulektura(y) z 15 grudnia 2021
źródło: Holy League (1684)
tekst dedykuję Jędrkowi, mojemu koledze „po historii”, którego (wprawdzie tylko literalnie) dziś poznacie
Pamiętam z dzieciństwa moment, gdy wtedy jeszcze PRL-owska telewizja, zachwyciła się efektami filmu poklatkowego. Można było w kilkanaście sekund prześledzić los roślin, od kiełkującego nasionka po martwiejącą łodygę; albo kwiat, który rozkwitał z pąka, a już po chwili wiądł gubiąc płatki.
Wyobraźmy sobie, że to historia jest takim właśnie filmem. Wybieramy obiekt do obserwacji, a potem puszczamy klatki wydarzeń w przyśpieszonym tempie, zatrzymujemy w wybranym przez siebie momencie lub doprowadza ...
|
|
betacool |
| 15 grudnia 2021 12:38 |
24 1546 15
Requiem dla baroku. Część1. Kto zgarnął weneckie globusy?
Requiem dla baroku cz.1
źródło: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Johannes_Vermeer_-_The_Astronomer_-_WGA24685.jpg
Dziś (trochę nietypowo) zaproponuję Wam wycieczkę, która będzie wiodła po kolejnych kartach wikipedii. Wprawdzie zdecydowanie wolę poruszanie się tropami nadgryzionych zębem czasu druków, ale z racji wielkiego rozproszenia materii, o której będę dziś pisał, dużo łatwiej będzie ją zebrać ze świata cyfrowego.
Trochę się dziwię, że te nieliczne rozproszone ślady pozostają możliwymi do odnalezienia. Mogę się oczywiście mylić, ale traktuję je jako subtelne znaki upamiętniające wspaniały triumf. Ktoś odniósł wielkie zwycięstwo i w sposób dyskretny je upamiętnia. Tak wygląda skromna współczesna celebra tego, że pewna idea, by nie rzec epoka, została w wyniku ...
|
|
betacool |
| 6 grudnia 2021 17:31 |
58 2378 24
Czy naprawdę „Nie czas umierać”?
30.11.2021
No i stało się! Ktoś wprowadził Jamesa Bonda w błąd. Na dodatek błąd okazał się dla niego zgubny. Nie wiem, czy uczynili to scenarzyści, czy producenci, czy też ludzi odpowiedzialni za promocję. W każdym razie tytuł zapewniał o tym, że "nie czas umierać" i grający agenta 007, Daniel Craig miał prawo przypuszczać, że może plany pozbycia się go z planu filmów o Bondzie się posypią, bo James nie umrze. Ale nie! Stało się to, co się stało. Craig zobaczył tytuł, pewnie się nim zasugerował i wpadł w śmiertelną pułapkę, z której się nie wydobył, ginąc jako agent 007 i to o zgrozo, od angielskich pocisków.
Możemy trochę pogdybać dlac ...
|
|
betacool |
| 30 listopada 2021 19:10 |
21 2017 15
Czy na cmentarzu, własność zupełnie się nie liczy?
makulektura z 26 listopada 2021
Tym razem swoją gawędę zacznę od pokazania pewnej mapy. Mapy (co nie raz podkreślał jeden z tutejszych wielebnych komentatorów) powinny być podstawowymi narzędziami w nawigatorskim fachu z tej choćby racji, żeby się w naszej rzeczywistości nie pogubić, trafnie w niej umiejscowić i wytyczać konkretny kurs.
Poniższa mapa, z racji jaśniejszych i ciemniejszych zabarwień, może się trochę kojarzyć z jakimiś porozbiorowymi zaszłościami, ewentualnie z rozkładem preferencji wyborczych, albo z tak bardzo modnym ostatnio poziomem „wyszczepienia”.
Tak jednak nie jest, bowiem jest to obraz dotyczący rozmieszczenia cme ...
|
|
betacool |
| 26 listopada 2021 19:38 |
50 1831 16
O nieoczekiwanych zmianach i mało oczekiwanych efektach, czyli o tych, którzy pogubili drogę na katolicki cmentarz. Część 2
Makulektura z 19 listopada 2021 r.
Pierwsza część tej gawędy była bardzo osobista i opowiadała między innymi o tym, jak w efekcie dziejowych zmian, moja babcia znalazła malownicze i naznaczone cudownymi okolicznościami miejsce pochówku. Tym razem będę pisał o osobach, które (przynajmniej w teorii) pogrzebu w Kościele rzymskokatolickim doświadczyć nie mogły.
Odwrócenie wektorów będzie polegało także na tym, że poprzednia część opowieści mówiła o czymś materialnym (figurka Maryi), czemu dane było przetrwać na przekór wielu dziejowych zmian. Tym razem przyjrzymy się czemuś, co nie do końca jest materią, ale wydaje nam się trwałe i powinno ...
|
|
betacool |
| 20 listopada 2021 01:09 |
8 1134 13
O nieoczekiwanych efektach wielkich zmian, czyli o tym jak klękałem przed Lutrem. Część 1
Makulektura z 14 listopada 2021r.
Kościół w Szestnie
Szkoła Nawigatorów – numer protestancki – luty 2018, Klinika Języka, Szczęsne 2018, s. 228
Dedykuję Ainolatak i Parasolowi – na pamiątkę pewnej letniej wycieczki i pewnego zamkniętego kościoła
Dzisiejsza gawęda zaprowadzi Nas w stronę cmentarza i spraw poważnych, by nie rzec ostatecznych. Właśnie o nich opowie Nam stara książka, której autorem jest "profesor teologii moralnej" ks. Wojciech Szmyd. Sięgniemy do niej głębiej dopiero w drugiej części tej opowieści. A póki co, zacznę od głębokiej retrospekcji, bowiem sprawy dotyczące percepcji przemijania, a nawet odnalezienia prywatnej drogi na cmentarz, zaczyn ...
|
|
betacool |
| 14 listopada 2021 21:04 |
36 1765 24
Kwadratury złotych krążków
makulektura z 8 października 2021
Ksawery Pruszyński, Karabela z Meschedu, opowiadanie + pewna kopia
Przyznam, że to co zrobił Numisma, wrzucając w komentarzu do pierwszej części tekstu spis przedwojennych antykwariatów z Suwałk, kojarzy mi się z tradycyjnym powiedzeniem, które słyszymy tuż po zakończonym meczu tenisowym: „gem, set, mecz”. Innymi słowy – piłka kończąca.
Nie wiemy i chyba się nie dowiemy, jak na takie definitywne postawienie sprawy, zareagowaliby uczeni wpisujący Lazara Gitmana (fikcyjnego bohatera opowiadania Ksawerego Pruszyńskiego „Karabela z Meschedu”) w historyczny poczet antykwariuszy i kolekcjonerów sztuki. Może broniliby się, że argumentem, że Lazar najprawdopodobniej prowadził handel obwoźny i żadnego stałego przedstawicielstwa handlowego nie miał. Jed ...
|
|
betacool |
| 8 października 2021 23:38 |
20 1543 12
O fikcjach robiących za szczere złoto
makulektura z 4 października 2021 r.
O fikcjach robiących za szczere złoto
Ksawery Pruszyński, Karabela z Meschedu, opowiadanie + pewna kopia
Wydaje mi się, że z fikcją literacką jest trochę tak jak z wszelkiego rodzaju falsyfikatami na rynku dzieł sztuki, czy muzealiów. Fałszywki wzięte za oryginały świadczą o jakości podróby. W przypadku genialnie wykonanych falsyfikatów, ceny osiągają poziom oryginałów. Z „wyceną” dzieł literackich jest chyba nieco inaczej. O jakości literackiej fikcji świadczą przede wszystkim te przypadki, gdy jest ona wzięta za prawdę. Takie przypadki zanadto ceny jednostkowej nie podbijają ale dość skutecznie mogą windować nakłady.
Przykłady moglibyśmy mnożyć. Warto przypomnieć choćby „celtyckie” „Pieśni Osjana”, a z naszego podwórka postać Ordona, który po ...
|
|
betacool |
| 4 października 2021 21:23 |
24 2101 17
O elastycznej materii dziejów i „malowniczości” bardzo wyczerpujących przedsięwzięć
Ksawery Pruszyński, Palestyna po raz trzeci, Czytelnik, Warszawa 1996, s. 208
Szkoła Nawigatorów, Polinn, Klinika Języka, 2018, s. 198
Wszyscy, którzy żyli w czasach, gdy do kanonu lektur należały „Przygody Tomka Sawyera” pamiętają moment, w którym ciotka Polly zleciła Tomkowi malowanie płotu. Już po chwili zajęcie to bardzo mu obrzydło. Jednak wrodzony spryt połączony z odpowiednio zmodyfikowanym przekazem o „malowniczości” nużącego zajęcia, pozwolił mu na szybkie wzbogacenie się we wszelkie rodzaje dziecięcych skarbów, z których ogołocił swoich kolegów. Warto zauważyć, że istnieje niezbędny warunek powodzenia operacji wciskania kitu i wyciskania korzyści – musi istnieć odbiorca, który zachłyśnie się malowniczością brudnej i niewdzięcznej roboty. Bez zgrai naiwnych kolegów, Tomek Sa ...
|
|
betacool |
| 31 sierpnia 2021 16:13 |
37 2086 17
Historie zatopione w bagnach głębokich
makulektury z 13 lipca 2021
Prof. Dr. H. Graetz, Historia Żydów, reprint, 3 tomy, Kraków 1990, oprawa twarda
Co roku czternastego lipca Francuzi świętują szturm na Bastylię i obalenie władzy absolutnej.
O tym, co się działo podczas rewolucji we francuskich świątyniach możemy sobie przeczytać w niektórych powieściach Jeana Raspail’a. O dramacie Wandei, także już wiele książek powstało. Te opowieści oczywiście bulwersują i targają naszymi emocjami, przesłaniając dramatyzmem historie dziejące się gdzieś w tle i są przez drastyczność wydarzeń pierwszego planu, kompletnie zasłaniane ...
|
|
betacool |
| 13 lipca 2021 22:32 |
54 3091 20
O proroku wieszczącym rzeczy istotne, który nie przewidział banalnego wypadku
makulektura z 7 lipca 2021
Rzeczony tytułowy prorok, w wieku 25 lat przewidział wybuch wojny. Mało tego dokładnie określił miejsce, w którym wybuchnie, a żeby było jeszcze ciekawiej, podał także przybliżony rok jej wybuchu i jak się okazało, tu także się nie pomylił.
W lipcu 1932 roku dwudziestopięcioletni wówczas Ksawery Pruszyński pojechał do Gdańska. Owocem tego wyjazdu była książeczka, składająca się z dziesięciu reportaży, nosząca wielce proroczy tytuł „Sarajewo 1914, Szanghaj 1932, Gdańsk 193?”. Młody Ksawery pisał w niej tak:
„Hitlerowcy są przekonani, że Polskę da s ...
|
|
betacool |
| 8 lipca 2021 23:46 |
29 1895 15
Miasto skarbów, czyli Pan Samochodzik kontra obsceniczny pan Tadeusz
makulektura z 26 czerwca 2021
ex libris Karola Estreichera projektu Tadeusza Przypkowskiego
Jeśli ktoś w młodości chłonął kolejne tomy przygód Pana Samochodzika, to zapewne pamięta postać jego kolegi ze studiów - Waldemara Batury. Był to niezwykle zdolny historyk sztuki, który swą wiedzę próbował zamieniać na rzeczy dużo bardziej użyteczne, niż odnajdywane przez niego historyczne artefakty. Wizualnymi oznakami efektywności takiego podejścia były dobre samochody, którymi się poruszał, modny ubiór, który w zestawie z dobrą furą, zazwyczaj bardzo imponował płci pięknej. Na dodatek pan Waldek, był dżentelmenem w każdym calu i nawet jeśli Pa ...
|
|
betacool |
| 26 czerwca 2021 20:08 |
44 2323 13
O nierównej walce w ważnym meczu
Są filmy, których nie znoszę. Być może, że jeśli chodzi o "Ciekawy przypadek Benjamina Buttona", moja dezaprobata i uprzedzenie do tej porcji kinowych wzruszeń, mają charakter wybitnie osobisty. W każdym razie dwie próby przebrnięcia przez fabułę tego dzieła zakończyły się niepowodzeniem.
Film opowiada o tym, że pewnego dnia w Nowym Orleanie rodzi się dziecko o wyglądzie staruszka i z biegiem czasu owo stare niemowlę młodnieje, przepoczwarzając się w pewnym momencie w coraz bardziej atrakcyjną cielesność Brada Pitta. Ten prosty zabieg fabularny skłania bohaterów do nieustannych zmagań z problemem upływu czasu i przemijania, którego, nawet jeśli odwrócić wektor przemijania i skierować go od starości do niemowlęctwa, trwogi zmierzania ku niebytowi, nic a nic nie zmniejsza.
Mój osobisty ...
|
|
betacool |
| 21 czerwca 2021 18:58 |
57 2586 33
Pan Samochodzik i skarby hrabiego "pederasty"
Makulektura z 17 kwietnia 2021
Zbigniew Kazimierz Witek, Karol Estreicher junior, Losy spuścizny, Kraków 2007, s. 876
Za każdym razem, gdy wracam do wertowania tomisk „Dziennika wypadków” autorstwa Karola Estreichera juniora, przekonuję się, że powinna to być lektura obowiązkowa dla wszystkich studentów historii sztuki, a także dla przewodników po Krakowie i jego muzeach.
Dla tych pierwszych powinien to być materiał do rozważań wybitnie etycznych. Materiału do takowych w tym wpisie nie zabraknie. Dla tych drugich (przewodników) byłby to świetny materiał poglądowy na temat tak zwanej „zawartości cukru w cukrze”, czyli rozważenia kwestii ile tak zwanej prawdziwej sztuki, możemy odnaleźć w estreicherowskich realizacjach z Muzeum UJ na czele.
Żeby jednak od startu nie popadać w rozważani ...
|
|
betacool |
| 17 kwietnia 2021 23:43 |
48 2843 16